De Amsterdamse kantonrechter heeft een bekeuring vernietigd, omdat de gemeente zich niet heeft gehouden aan de regels die van kracht zijn op het moment dat een gemeente digitaal wil handhaven. Daardoor zijn vermoedelijk tienduizenden bekeuringen onterecht opgelegd. Het OM kan in deze zaak niet in hoger beroep. Het is verstandig om je boete door Skandara te laten controleren. Lees er meer over in dit blog.
Hoewel het begrip digitaal handhaven op dit moment nog niet helemaal is uitgekristalliseerd, is digitaal handhaven onder meer het op automatische wijze vastleggen van voertuigen waarna vervolgens een beoordeling van de foto’s door een verbalisant plaatsvindt. Digitale handhaving vindt plaats in verschillende gemeenten voor onder andere het negeren van een geslotenverklaring, het rijden in een voetgangersgebied of het met een snor- of bromfiets rijden op het fietspad.
Indien sprake is van digitaal handhaven, zoals een geplaatste camera die snor- en bromfietser vastlegt op het moment dat zij op het fietspad rijden, dan gelden er aanvullende eisen op grond van de Regeling domeinlijsten buitengewoon opsporingsambtenaar (hierna: de regeling). In deze regeling wordt vervolgens verwezen naar het Beleidskader digitale handhaving geslotenverklaringen en voetgangersgebieden (hierna: het beleidskader). Het hof heeft dit beleidskader aangemerkt als beleid; hierover hebben we al eerder een blog geschreven.
Bebording
Zo is één van de eisen dat wordt gewaarborgd dat de borden voldoende zichtbaar zijn. Een BOA dient dat verplicht elke maand te controleren (als het bord niet op de foto te zien is) en is verplicht melding te maken in het geval van verwijderde, beschadigde of omgedraaide borden. Ook andere bijzonderheden moeten gemeld worden.
Communicatie naar de burger toe
Op het moment dat wordt aangevangen met de digitale handhaving, dienen burgers daarvan op de hoogte te worden gesteld. Dit volgt uit het beleidskader. Zo dient er een brief te worden verstuurd naar omwonenden waarop zij worden gewezen op de digitale handhaving en de mogelijkheid tot het aanvragen van een ontheffing. Ook moet er door middel van (sociale) media worden gecommuniceerd dat wordt gestart met digitale handhaving.
Waarschuwingsperiode
Op grond van het beleidskader mogen er ook niet gelijk bekeuringen worden verstuurd. Er dient eerst een waarschuwingsperiode te volgen. Als in die periode een overtreding wordt begaan, dient er een waarschuwingsbrief naar de kentekenhouder te worden verzonden. De waarschuwingsperiode dient in een algemeen proces-verbaal – voordat de digitale handhaving wordt gestart – te worden vastgesteld door de gemeente.
Sommigen gemeenten, zoals de gemeente Dordrecht, hebben beleid dat elke eerste overtreder (ook buiten de eerste waarschuwingsperiode) een waarschuwing ontvangen. In dat geval zal de gemeente aannemelijk moeten maken dat aan de kentekenhouder eerst een waarschuwingsbrief is verstuurd, voordat werd overgegaan tot het opleggen van de bekeuring. Of de gemeente dit beleid hanteert, moet blijken uit het algemeen proces-verbaal dat wordt opgesteld voordat met de digitale handhaving wordt gestart. Zonder deze waarschuwingsbrief kan de boete niet in stand blijven. De rechter vernietigt dan de boete en merkt de boete aan als ‘eerste waarschuwing’.
Fuik inrijden
Soms kan het zijn dat je als weggebruiker niet meer kan keren en daardoor gedwongen bent bijvoorbeeld een milieuzone (= een geslotenverklaring) in te rijden. In dat geval rijd je een fuik in en bestaat er – bijvoorbeeld door een vangrail – geen mogelijkheid om te keren. Dat is natuurlijk niet eerlijk. Het beleidskader schrijft voor dat in dergelijke gevallen ook vooraankondigingsborden geplaatst moeten worden, zodat de weggebruiker tijdig over de verkeerssituatie wordt geïnformeerd én de mogelijkheid heeft om het voertuig te keren.
Venstertijden
Indien bijvoorbeeld een gebied tussen 9:00 uur en 12:00 uur niet ingereden mag worden, dan mag de digitale handhaving pas worden gestart om 9:05 uur en worden beëindigd om 11:55 uur. Dit schrijft het beleidskader voor en is bedoeld om discussies over de exacte tijd te voorkomen.
Voetgangersgebied moet als zodanig herkenbaar zijn
Bij voetgangersgebieden geldt op grond van het beleidskader nog een aanvullende eis. Het voetgangersgebied moet eruit zien als een voetgangersgebied. Er mag dus geen sprake zijn van een rijbaan. Het moet voor de gemiddelde weggebruiker duidelijk zijn dat het gebied uitsluitend is bestemd voor voetgangers.
Meerdere boetes achter elkaar
Het beleidskader schrijft ook voor dat niet zomaar boetes achter elkaar mogen worden opgelegd. Als bijvoorbeeld op maandag 6 februari 2023, 7 februari 2023 en 8 februari 2023 een overtreding wordt begaan en dit door een camera is vastgelegd, kan het zijn dat er 3 bekeuringen worden opgelegd. Twee van de bekeuringen zijn echter onrechtmatig opgelegd. Het beleidskader schrijft namelijk voor dat één keer in de week een kenteken mag worden bekeurd.
Op 24 januari 2023 heeft de kantonrechter uitspraak gedaan in een Amsterdamse zaak. Het betrof een zaak waarbij een snorfietser niet op de rijbaan reed, maar op het fietspad. Het is sinds 2019 voor snorfietsers verplicht om op de rijbaan te rijden (met een helm). Eind 2021 is de digitale handhaving gestart. Wat de gemeente echter niet heeft gedaan, is het vaststellen van de waarschuwingsperiode.
Omdat de gedraging begin 2022 was gepleegd, heeft de rechter geoordeeld dat sprake is van een onredelijke termijn. Indien namelijk wel een waarschuwingsperiode zou zijn vastgesteld, had deze betrokkene vermoedelijk eerst een waarschuwing moeten krijgen. De gemeente heeft dus haar huiswerk niet goed gedaan waardoor de bekeuringen nu vernietigd worden.
Boetes die zijn opgelegd met feitcode R315a, R312c of R311 altijd uploaden bij ons, zodat wij kunnen beoordelen of is voldaan aan bovenstaande voorwaarden.
Een boete voor het negeren van een geslotenverklaring (de milieuzone)
Boetes die zijn opgelegd voor het inrijden van een milieuzone altijd uploaden bij ons, zodat wij kunnen beoordelen of is voldaan aan bovenstaande voorwaarden.
Natuurlijk is het allemaal super ingewikkeld om zelf te controleren of de aan jou opgelegde bekeuring voldoet aan alle eisen van de wet. Dat snappen wij als geen ander. Adviesbureau Skandara biedt dan ook een kosteloze dienstverlening aan, zodat dit werk voor jou uit handen wordt genomen.
